La ?ashundo de la Baskerviloj
— Mi ne diras nun, ke li ne estas frenezulo, — diris kavaliro Henriko; — mi ne kapablas forgesi la esprimon en liaj okuloj, kiam li alkuris min hodia? matene, sed mi ja konsentas, ke neniu povus pardonpeti pli senrezerve ol li.
— ?u li donis klarigon pri sia konduto?
— Lia fratino estas ?io en lia vivo, li diris. Tio estas sufi?e natura, kaj mi ?ojas, ke li konstatas ?ian valoron. Ili ?iam vivis kune, kaj la? lia rakonto, li estis viro tre soleca kun ?i kiel sola kunulo, tiel ke la penso, ke eble li perdos ?in, estis al li vere terura. Li ja ne komprenis, li diris, ke mi allogi?is al ?i, sed kiam li vidis propraokule, ke vere estas tiel, kaj ke ?i eble estos forprenita de li, tio ka?zis al li tian ?oki?on, ke dum kelka tempo li ne respondecis pri siaj diroj kaj faroj. Li tre beda?ris ?ion okazintan kaj rekonis kiel stulta kaj egoisma estas la supozo, ke li povus reteni al si virinon belan, kia estas lia fratino, dum ?ia tuta vivo. Se necesus, ke ?i forlasu lin, estus preferinde, ke ?i iru al najbaro kia mi ol al iu ajn alia. Sed ?iuokaze tio estas bato al li, kaj li bezonus iom da tempo por prepari sin por akcepti. Li nuligus ?iun kontra?staron liaflankan, se mi promesus dum tri monatoj prokrasti la aferon, kaj estus kontenta kultivi la amikecon de la damo sen pretendo al ?ia amo. Tion mi promesis, kaj tia la afero restas.
Do jen unu el niaj etaj misteroj estas klarigita. Valoras iom, ke fundon ni trovis ie en la mar?o, en kiu ni baraktas. Ni nun scias, kial Stepeltono rigardis malfavore la svati?anton de sia fratino — malgra? ke tiu svati?anto estas tiel admirinda kiel kavaliro Henriko. Kaj nun mi pasas al alia fadeno, kiun mi eltiris el la implikita volva?o, la mistero pri la plor?emoj noktaj, pri la larmospura viza?o de sinjorino Barimoro, pri la sekreta aliro de la domservisto al la okcidenta latisfenestro. Gratulu min, mia kara Holmso, kaj diru, ke mi ne seniluziigis vin kiel agento — ke vi ne beda?ras la fidon montritan pri mi, kiam vi sendis min ?i tien. ?iuj ?i aferoj estas per ununokta laboro komplete klarigitaj.
Mi ja diris “per ununokta laboro”, sed efektive temis pri dunokta laboro, ?ar dum la unua ni tute malprosperis. Mi sidis kun kavaliro Henriko en ties ?ambro ?is preska? la tria matene, sed nenian bruon ni a?dis krom sonoro de la horlo?o sur la ?tuparo. ?i estis vigilio plej melankolia, kaj fini?is, kiam ni amba? ekdormis sur niaj se?oj. Feli?e ni ne senkura?i?is, kaj ni decidis provi denove. La postan nokton ni senlumigis la lampon kaj sidis fumante cigaredojn, tute neniom bruante. Estis nekredeble kiel malrapide preterrampis la horoj, tamen helpis nin travivi ?in la pacienca intereso, kian spertas ?asisto gvatante kaptilon, en kiun espereble falos la predo. Sonoris la unua horo, kaj la dua, kaj ni preska? la duan fojon rezignis malespere, kiam subite ni amba? rekti?is sur niaj se?oj, kun ?iuj lacaj sentoj denove atentaj. Ni ja a?dis grincon de pa?o en la koridoro.
Ni a?dis la pa?adon tre singarde pluiri ?is ?i formortis en la foro. Tiam la kavaliro tre delikate malfermis sian pordon, kaj ni ekiris persekute. Nia viro jam ?irka?iris la galerion, kaj la koridoro estis tute senluma. Malla?te ni ?teliris ?is ni atingis la alian alon. Ni ?ustatempe ekvidis la altan nigrabarban figuron, kun kurbigitaj ?ultroj, iranta piedpinte la? la koridoro. Poste li trairis tiun saman pordon kiel anta?e, kaj la lumo de lia kandelo kadrigis ?in en la mallumo kaj direktis unuopan flavan radion trans la sombron de la koridoro. Ni glitis singarde al ?i, esplorante ?iun tabulon anta? ol ni riskis surmeti al ?i nian tutan pezon. Ni jam anta?zorgis lasi poste niajn ?uojn, sed malgra? tio la malnovaj tabuloj kraketis kaj grincis sub nia tretado. Kelkfoje ?ajnis neeble, ke li ne a?du nian proksimi?on. Tamen tiu viro feli?e estas iom surda, kaj lin tute obsedis tio, kion li faris. Kiam fine ni alvenis la pordon kaj trarigardis, ni trovis lin ka?ranta ?e la fenestro, kandel-en-mane, kun la blanka atenta viza?o premita al la vitro, precize kiel mi vidis lin anta? du noktoj.
Ni ne havis anta?deciditan planon, sed la kavaliro estas homo, al kiu la plej rekta vojo estas ?iam la plej natura. Li mar?is en la ?ambron, kaj kiam li faris tion, Barimoro stari?is ?e la fenestro kun akra spirosiblo, kaj staris, grizviza?a kaj tremanta, anta? ni. Liaj malhelaj okuloj, rigardegantaj el la blanka masko de lia viza?o, plenis je hororo kaj mirego, dum li rigardis de kavaliro Henriko al mi.
— Kion vi faras ?i tie, Barimoro?
— Nenion, sinjoro. — Lia agiti?o estis tiel forta, ke li apena? kapablis paroli, kaj la ombroj saltis supren-suben pro la tremado de lia kandelo. — Temis pri la fenestro, sinjoro. Mi ?irka?iras nokte por certi?i, ke ili estas riglitaj.
— ?u sur la dua eta?o?
— Jes, sinjoro, ?iuj fenestroj.
— Vidu, Barimoro, — diris kavaliro Henriko severe, — ni decidi?is havigi el vi la veron, do ?paros al vi ?enojn, se vi diros ?in frue prefere ol malfrue. Ek, do! Sen mensogoj! Kion vi faris ?e tiu fenestro?
La ulo rigardis nin senhelpe, kaj li kuntordis siajn manojn kiel homo ?e la fina ekstremo de dubo kaj mizero.
— Mi faris nenion misan, sinjoro. Mi tenis kandelon al la fenestro.
— Kaj kial vi tenis kandelon al la fenestro?
— Ne demandu min, kavaliro Henriko, ne demandu min! Mi ?uras al vi, sinjoro, ke la sekreto ne estas mia, kaj mi ne povas riveli ?in. Se ?i tu?us neniun krom mi mem, mi ne provus ka?i ?in anta? vi.
Subita ideo venis al mi en la kapon, kaj mi levis la kandelon de la fenestra sojlo, kien metis ?in la domservisto.
— Devas esti, ke li tenis ?in signale, — mi diris. — Ni vidu, ?u venos respondo.
Mi tenis ?in tiel, kiel li, kaj rigardegis en la noktan mallumon. Svage mi povis vidi la nigran masivon de la arboj kaj la pli helan etendi?on de la erikejo, ?ar la luno estis malanta? nuboj. Kaj tiam mi eligis triumfan krion, ?ar eta pinglopinto da lumo subite trapikis la malluman vualon, kaj ardis sen?ancele ?e la centro de la nigra kvadrato kadrita de la fenestro.
— Jen ?i! — mi ekkriis.
— Ne, ne, sinjoro, tio estas nenio… Entute nenio, — la domservisto en?ovis; — mi certigas vin, sinjoro…
— Movu vian lumon trans la fenestron, Vatsono! — kriis la kavaliro. — Vidu, anka? la alia movi?as! Nun, fripono, ?u vi neas, ke tio estas signalo? Ek, parolu! Kiu estas via komplico tie ekstere, kaj kia estas la komploto efektiva?
La esprimo de la viro i?is malka?e defia.
— Tio estas mia afero, kaj ne via. Mi rifuzas diri.
— Do vi forlasos tuj mian servadon.
— En ordo, sinjoro. Se necesas — necesas.
— Kaj vi foriros malhonore. Je la tondro, vi nepre devus honti. Via familio vivis kun la mia dum pli ol cent jaroj sub tiu ?i tegmento, kaj jen mi trovas vin profundi?inta en malluma komploto kontra? mi.
— Ne, ne, sinjoro; ne kontra? vi!
A?di?is virina vo?o, kaj sinjorino Barimoro, pli pala kaj terurita ol ?ia edzo, estis staranta ?e la pordo. ?ia peza figuro en ?alo kaj jupo povus esti komika, se ne vidi?us la forta emocio sur ?ia viza?o.
— Ni devas foriri, Eliza. Fini?is tiel la afero. Iru paki niajn poseda?ojn, — diris la domservisto.
— Ho, Johano, Johano, ?u mi venigis vin al tio ?i? Estas mia kulpo, kavaliro Henriko, tute mia. Li faris nenion krom komplezi al mi, kaj ?ar mi petis tion.
— Parolu do! Kion ?i signifas?
— Mia malfeli?a frato malsategas sur la erikejo. Ni ne povas lasi lin perei anta? nia pordo mem. La lumo signalas al li, ke man?a?oj estas pretaj por li, kaj lia lumo ekstere montras la lokon, al kiu ?i estu portita.
— Do via frato estas…
— La eskapinta bagnulo, sinjoro — Seldeno, la krimulo.
— Tio estas vera, sinjoro, — diris Barimoro. — Mi diris, ke ?i ne estas mia sekreto, kaj ke mi ne povis malka?i ?in al vi. Sed jam vi a?dis ?in, kaj vi konstatos, ke se ekzistas komploto, ?i ne estas direktita kontra? vi.
Tia do estis la klarigo pri la ka?aj noktaj eliroj kaj la lumo ?e la fenestro. Kavaliro Henriko kaj mi amba? gapis al la virino mirante. ?u eble, ke tiu senemocia respektindulino estas samsanga kun unu el la plej misfamaj krimuloj en la lando?